Τι σημαίνουν για την αγορά τα σκληρά εισπρακτικά μέτρα

Μετά από ένα μεγάλο διάστημα σχεδιασμών, δηλώσεων, συζητήσεων, αλλαγών, ενδοιασμών, διλλημάτων και εναλλακτικών σεναρίων, ψηφίστηκαν τελικά οι πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις για το 2011 και τα νέα μέτρα του Μεσοπρόθεσμου Δημοσιονομικού Πλαισίου 2012-2015. Ο νέος εφαρμοστικός νόμος με 49 συνολικά άρθρα και επτά κεφάλαια, αναφέρεται κυρίως στα τρία πρώτα κεφάλαια και στα 26 άρθρα στο Ταμείο αξιοποίησης ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου και στην παραχώρησή της. Τα υπόλοιπα άρθρα κινούνται σε μία «αρπακτική» εισπρακτική κατεύθυνση και ελάχιστα έχουν μία διαρθρωτική λογική.
Τα συνολικά μέτρα θα ξεπεράσουν σε ύψος τα 28 δις, για το μεσοδιάστημα 2011-2015, επιδιώκουν επιπλέον έσοδα από φόρους ύψους 6,5 δις ευρώ, χωρίς να περιλαμβάνονται τα μέτρα ύψους 2,9 δις που θα ληφθούν το τελευταίο έτος του Προγράμματος και ότι άλλο χρειαστεί ενδιάμεσα. Ο εφαρμοστικός νόμος θα ισχύσει άμεσα και ως συνήθως περιλαμβάνει έκτακτες φορολογικές επιβαρύνσεις με αναδρομική ισχύ, ακόμα και για την χρήση του 2010. O αρχικός σχεδιασμός για δημοσιονομική προσαρμογή κατά 2/3 από τη μείωση των δαπανών και 1/3 από την αύξηση εσόδων μέσω φόρων, τελικά κατέληξε στο 50-50.
Οι σημαντικότερες αλλαγές που θα φέρει το νέο νομοσχέδιο στο οικονομικό και κοινωνικό τοπίο της χώρας μας, περιλαμβάνονται στα ακόλουθα:
Τα 20 Εισπρακτικά Μέτρα των 14 δις από το σκέλος των εσόδων
1. Μείωση του αφορολόγητου ορίου για τους ελεύθερους επαγγελματίες, τους μισθωτούς και τους συνταξιούχους, από τα 12.000 στα 8.000 ευρώ με φορολόγηση 10% στη διαφορά των 4.000 ευρώ. Από το φόρο του 10% θα εξαιρούνται οι νέοι έως 30 ετών, οι συνταξιούχοι άνω των 65 με ετήσιο εισόδημα μέχρι 12.000 ευρώ και όλα τα άτομα με αναπηρία. Με τη νέα ρύθμιση το πρόσθετο αφορολόγητο για τους φορολογουμένους με παιδιά διαμορφώνεται ως εξής:
Νέο αφορολόγητο όριο σύμφωνα με αριθμό παιδιών
Φορολογούμενοι        Αφορολόγητο ποσό εισοδήματος:
                    Εισοδήματα 2011
Με 1 παιδί                               10.000
Με 2 παιδιά                             12.000
Με 3 παιδιά                             20.500
Με 4 παιδιά                             23.000
2. Τετραετής έκτακτη εισφορά ενός κλιμακωτού φόρου αλληλεγγύης από 1% έως 5%, η οποία και θα εφαρμοστεί αναδρομικά για το 2011 με στόχο την εξοικονόμηση 2 δις ευρώ ή 0,9% του ΑΕΠ. Το μέτρο αυτό θα αφορά όσους διαθέτουν εισόδημα άνω των 12.000 ευρώ ετησίως από το πρώτο ευρώ (12.000 έως 20.000 – 1%, 20.000 έως 50.000 – 2%, 50.000 έως 100.000 – 3% και >100.000 – 4%). Η κυβέρνηση προσδοκά να συγκεντρώσει 400 εκ. ευρώ μέσα στο 2011 και 1,4 δις ευρώ μέσα στο 2012. Ειδικότερα τα 800 εκ. ευρώ αναμένονται από τους μικρομεσαίους επαγγελματίες και από τους ιδιωτικούς υπαλλήλους, ενώ προβλέπεται 5% έκπτωση για εφάπαξ καταβολή.
3. Θέσπιση ειδικού «τέλους επιτηδεύματος» και ειδικών «επαγγελματικών» κριτηρίων. Ειδικότερα, 830.000 ελεύθεροι επαγγελματίες ασφαλισμένοι του ΟΑΕΕ, θα κληθούν να καταβάλουν τέλος ύψους 300 ευρώ για το οικονομικό έτος 2011, δηλαδή για τη χρήση του 2010, εφόσον τηρούν βιβλία Β’ ή Γ’ κατηγορίας του ΚΒΣ. Από το 2012 το τέλος αυξάνεται στα 500 ευρώ συν 300 ευρώ για κάθε υποκατάστημα, ενώ με πληθυσμιακές εξαιρέσεις θα μειώνεται στα 400 ευρώ. Τα επαγγελματικά κριτήρια θα στοχεύουν στο ύψος του ενοικίου, στα τετραγωνικά της επιχείρησης, στον «συντελεστή εμπορικότητας» και στον αριθμό των απασχολουμένων αλλά εξακολουθούν να αποτελούν μυστήριο. Το τέλος επιτηδεύματος θα συμβεβαιώνεται και καταβάλλεται με την ειδική εισφορά αλληλεγγύης και θα εκδίδεται με εκκαθαριστικό σημείωμα.
4. Κατάργηση των φοροαπαλλαγών για όσους έχουν υψηλά εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ και περιορισμός του οφέλους και για τους έχοντες χαμηλότερα εισοδήματα. Τα νοσήλια, τα ενοίκια, τα ασφάλιστρα ζωής, οι δικηγορικές αμοιβές, οι τόκοι των δανείων και οι δωρεές θα εκπίπτουν σε ποσοστό 10% από το 20%. Οι αλλαγές που θα ισχύσουν από τα φετινά εισοδήματα που θα δηλωθούν και θα φορολογηθούν το 2012. Οι απαλλαγές θα παραμείνουν για τους έχοντες χαμηλότερα εισοδήματα, αλλά θα εκπίπτουν κατά 20% από τον αναλογούντα φόρο εισοδήματος και όχι από το εισόδημα. Η κατάργηση της έκπτωσης των ασφαλιστικών εισφορών από το εισοδήματα θα έχει ως αποτέλεσμα 3.000.000 φορολογούμενοι να καταβάλουν επιπλέον φόρους τουλάχιστον 20% για πλασματικές αποδοχές αυξημένες έως και 30%, ενώ προϋποθέτει την κατάργηση του άρθρου 47 του ΚΦΕ. Από τις φοροαπαλλαγές προβλέπονται έσοδα 100 εκ. ευρώ το 2011 και 500 εκ. ευρώ το 2012.
5. Μείωση κατά 50% του αφορολόγητου ορίου των 400.000 ευρώ στα 200.000 ευρώ για την εφαρμογή του Φόρου Ακίνητης Περιουσίας. Με την αλλαγή αυτή 1.500.000 μικροϊδιοκτητών κτισμάτων αλλά και οικοπέδων εντός σχεδίου θα πληρώνουν πλέον περισσότερα για ΦΑΠ, αλλά ακόμα και ΦΜΑΠ. Η μείωση του αφορολόγητου επίσης ισχύει ανά άτομο για την απόκτηση πρώτης κατοικίας, κληρονομιάς, δωρεών και γονικών παροχών.
6. Επιβολή ειδικού τέλους ακινήτων, της τάξεως του 0,2% επί της αντικειμενικής αξίας, για ακίνητα αξίας άνω των 100.000 ευρώ, σύμφωνα με τον πίνακα του άρθρου 33 περί φορολογίας ακίνητης περιουσίας. Η κυβέρνηση προσδοκά 500 εκ. ευρώ μέσα στο 2011 και 215 εκ. ευρώ το 2012.
7. Εισφορά αλληλεγγύης της τάξεως του 3% υπέρ των ανέργων στον ΟΑΕΔ από τους δημοσίους υπαλλήλους, μέρος της οποίας θα καταβάλλεται και στο Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων. Η αντίστοιχη εισφορά εργοδοτών και εργαζομένων του ιδιωτικού τομέα ανεβαίνει κατά μια μονάδα δηλαδή στο 5% από 4% - για την εισφορά των συνταξιούχων. Αναμένονται 455 εκ. ευρώ το 2011 από την εισφορά αλληλεγγύης.
8. Αυστηροποίηση του μέτρου των αποδείξεων, σύμφωνα με πραγματικό ή τεκμαρτό ετήσιο εισόδημα και αύξηση του ποσοστού συγκέντρωσης των απαιτούμενων αποδείξεων ίσου με το 25% του εισοδήματος. Η κατοχύρωση του αφορολόγητου ορίου των 8.000 ευρώ θα απαιτεί αποδείξεις 2.000 ευρώ, ενώ θα απαιτείται συγκέντρωση αποδείξεων και για εισοδήματα κάτω των 6.000 ευρώ, αλλιώς επί της διαφοράς θα πληρώνεται φόρος 10%.
9. Επιβολή ειδικού φόρου κατανάλωσης στο φυσικό αέριο για την άντληση ποσού τουλάχιστον 300 εκ. ευρώ σε ετήσια βάση. Αύξηση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καπνικά προϊόντα με νέα αύξηση στα φτηνά τσιγάρα. Από τα παραπάνω αναμένονται 250 εκ. ευρώ στο 2011 και 315 εκ. ευρώ το 2012. Ειδικότερα για τα καπνικά προϊόντα αναμένονται 150 εκ. ευρώ το 2011 και άλλα τόσα το 2012.
10. Αύξηση των τελών κυκλοφορίας των αυτοκινήτων του 2012 κατά 10% που θα πληρωθούν το τελευταίο δίμηνο Νοεμβρίου – Δεκεμβρίου και επιβολή έκτακτης ετήσιας εισφοράς 5% επί των αντικειμενικών δαπανών σε κατόχους ΙΧ κυβισμού άνω των 1929cc με εξαίρεση την παλαιότητα δεκαετίας. Αναμένονται 100 εκ. ευρώ μέσα στο 2011.
11. Μετατάξεις αγαθών και υπηρεσιών από το χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ 13% στον υψηλό 23%, που θα γίνουν το Σεπτέμβριο θα περιοριστούν αρχικά στα μη αλκοολούχα ποτά, τα αναψυκτικά, τους χυμούς και το εμφιαλωμένο νερό και στις υπηρεσίες εστίασης, καταστρέφοντας περίπου 140.000 επιχειρήσεις και προκαλώντας φορολογικές αυξήσεις 9% στις τιμές. Αναμένονται έσοδα 300 εκ. ευρώ μέσα στο 2011 και 700 εκ. ευρώ μέσα στο 2012.
12. Επαναφορά των αντικειμενικών κριτηρίων του 1994 και αύξηση των τεκμηρίων δαπανών διαβίωσης από 30% έως και 70% από αυτά που επιβλήθηκαν για τη χρήση το 2010. Επιβολή έκτακτης εισφοράς 5% επί των αντικειμενικών δαπανών σε όσους κατέχουν ακίνητα μεγάλης αντικειμενικής αξίας, σε κατόχους πισίνων και σκαφών αναψυχής άνω των 6μ μήκους, μεγάλου κυβισμού Ι.Χ., αεροσκάφη κ.λπ., από την οποία αναμένονται 100 εκ. ευρώ.
13. Εξίσωση της φορολογίας του πετρελαίου θέρμανσης και κίνησης από τον Οκτώβριο φέτος για τις επιχειρήσεις και σταδιακά για τα φυσικά πρόσωπα το αργότερο μέχρι τη σχεδόν πλήρη εξίσωση στο 80% το 2013. Η επιβάρυνση υπολογίζεται στα 48λεπτα το λίτρο, που θα εκτινάξει την τιμή του πετρελαίου στο 1,30 ευρώ με την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών παραγωγικών επιχειρήσεων να πηγαίνει περίπατο.
14. Τακτοποίηση εκκρεμών υποθέσεων αυθαίρετων κτισμάτων και πολεοδομικών και φορολογικών αδήλωτων εκκρεμοτήτων – αναμένονται 300 εκ. ευρώ μέσα στο 2011. Ρυθμίσεις για την νομιμοποίηση της κατοχής καταπατημένων εκτάσεων του Δημοσίου. Αύξηση εσόδων ΟΤΑ από ιδίους πόρους για εξοικονόμηση 600 εκ. ευρώ.
15. Αύξηση στα φορολογικά τέλη στα συμβόλαια κινητής τηλεφωνίας και καρτοκινητών. Αυξήσεις των τιμολογίων των ΔΕΚΟ και είσπραξη εσόδων από νέες εμπορικές δραστηριότητες με στόχο την εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ ή 2,3 δις ευρώ.
16. Περικοπές σε απαλλαγές συνταξιούχων, πολύτεκνων, τρίτεκνων και αναπήρων από τέλη κυκλοφορίας και ταξινόμησης οχημάτων ανάλογα με τη καθιέρωση περιουσιακών κριτηρίων (200.000 ευρώ) και εισοδήματα άνω των 40.000 ευρώ. Περικοπές σε φοροαπαλλαγές της Εκκλησίας, των ιδρυμάτων και των κληροδοτημάτων.
17. Ειδική εισφορά 8 % στις κύριες συντάξεις άνω των 1.700 ευρώ και στις επικουρικές άνω των 300 ευρώ το μήνα και αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης. Αυξήσεις στην κλίμακα του νέου ΛΑΦΚΑ. Περικοπές κοινωνικών επιδομάτων και περιορισμός ΕΚΑΣ. Μείωση κατά 6% των συντάξεων του ΝΑΤ από 1-1-11 και μείωση του πλαφόν στα επιδόματα ανεργίας στα 450 ευρώ και 18 μήνες την τετραετία από 1-1-13. Αναμένονται 88 εκ. ευρώ το 2011 και άλλα τόσα το 2012 από την ειδική εισφορά και την αύξηση της εισφοράς αλληλεγγύης και 50 εκ. ευρώ το 2011 και 312 εκ. ευρώ το 2012 από τη μείωση των επικουρικών συντάξεων.
18. Μείωση των αποδοχών των υπαλλήλων του δημοσίου κατά 10% και των εργαζομένων στις ΔΕΚΟ 15%. Μείωση στο εφάπαξ. Πάγωμα των μισθολογικών ωριμάνσεων, περικοπές επιδομάτων και πρόσθετων αμοιβών. Εφαρμογή της εργασιακής εφεδρείας με την καταβολή του 60% του μισθού. O εξορθολογισμός της μισθολογικής δαπάνης είναι της τάξης του 0,9% του ΑΕΠ η 2 δις ευρώ, ενώ αναμένονται 345 εκ. ευρώ το 2011 και 251 εκ. ευρώ το 2012 από τη μείωση του εφάπαξ.
19. Αύξηση των εσόδων των Οργανισμών Κοινωνικής Ασφάλισης με μηνιαία εισφορά 10 ευρώ μηνιαίως υπέρ ανέργων, που θα καταβάλλεται σε ειδικό ταμείο του ΟΑΕΔ από 1-8-11 αλλά και ειδική εισφορά επί του τζίρου των επιχειρήσεων υπέρ ΟΑΕΕ από το 2013. Η καταπολέμηση της εισφοροδιαφυγής και της ανασφάλιστης εργασίας έχει στόχο την είσπραξη 3,5 δις ευρώ ή 1,5% του ΑΕΠ αλλά και με αντίστοιχη μείωση δαπανών Ασφαλιστικών Ταμείων, ορθολογισμός κοινωνικής δαπάνης με στόχο την εξοικονόμηση 1,1% του ΑΕΠ η 2,5 δις ευρώ. Ειδικότερα: 50 εκ. ευρώ το 2011 και άλλα τόσα το 2012 από τη μείωση κατά 6% στις συνταξιοδοτικές δαπάνες του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου• 25 εκ. ευρώ το 2011 και 80 εκ. ευρώ το 2012 από τον περιορισμό των δικαιούχων αναπηρικών συντάξεων• 100 εκ. ευρώ το 2012 από τη μείωση των κυρίων συντάξεων του ΟΓΑ και του κατώτερου ορίου συντάξεων άλλων ασφαλιστικών ταμείων.
20. Αύξηση εσόδων κατά 3,5 δις ευρώ ή 1,5% του ΑΕΠ από τη φορολογική συμμόρφωση, την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και τα διαφυγόντα κεφάλαια στο εξωτερικό. Αναμένονται 100 εκ. ευρώ το 2011 από τη φορολόγηση των χρηματοοικονομικών συναλλαγών.

Η αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων όλων των αστικών περιοχών της χώρας προς το παρόν αναβάλλεται. Επιπρόσθετα, αναβάλλεται και η αύξηση της προκαταβολής φόρου από 55% σε 65 ή 70% για τις ΟΕ και ΕΕ και από 80% σε 100% για τις ΑΕ και ΕΠΕ, η οποία θα εξαφάνιζε και τα τελευταία ίχνη ρευστότητας που υπάρχουν στην αγορά. Για τους ελεύθερους επαγγελματίες, επίσης, δεν θα εφαρμοστεί για την ώρα η αύξηση του συντελεστή παρακράτησης φόρου από το 20% στο 25%. Από την πλήρη εφαρμογή των μέτρων αύξησης, προκαταβολής και παρακράτησης προβλεπόταν να προκύψουν έσοδα 350-400 εκ. ευρώ.

Συνοψίζοντας τα μέτρα παγίδες που θα μας επιβαρύνουν φορολογικά και θα αλλάξουν την ζωή μας από σήμερα και για πολλά χρόνια είναι:
- Η μείωση του αφορολόγητου ορίου στο εισόδημα και την ακίνητη περιουσία.
- Οι εκπτώσεις δαπανών από αποδείξεις και φόρους εισοδήματος.
- Η απώλεια οφέλους από ενοίκια, τόκους και ιατρικές δαπάνες.
- Η απώλεια έκπτωσης φόρου από ασφαλιστικές εισφορές.
- Η επιβάρυνση εξόφλησης παλαιών στεγαστικών δανείων.
- Η υπερβολική αύξηση του φυσικού αερίου και υγραερίου.
- Η αύξηση στα τεκμήρια ιδιοκατοίκησης και ο διπλασιασμός των τεκμηρίων αυτοκινήτων.
- Η αύξηση των τελών κυκλοφορίας Ι.Χ. και επιβολή έκτακτης εισφοράς.
- Η ταρίφα του τέλους επιτηδεύματος αναδρομικά από το 2010.
- Η επιβολή πλαφόν σε ποσό και διάρκεια στο επίδομα ανεργίας.
- Η αύξηση ΦΠΑ προϊόντων και υπηρεσιών στο 23%.
- Οι αυξήσεις σε τακτικά και έκτακτα τέλη, φόρους, εισφορές και ΕΦΚ.

Τα 5 Διαρθρωτικά Μέτρα των 14 δις από την μείωση των δαπανών
1. Καταργήσεις και συγχωνεύσεις μεγάλου αριθμού υπηρεσιών, φορέων, και οργανισμών του Δημοσίου, όπως εφορίες, τελωνεία, ασφαλιστικά ταμεία, υπηρεσίες πρόνοιας, κέντρα υγείας, αστυνομικά τμήματα, σχολεία και ΤΕΙ. Με τη μείωση των λειτουργικών δαπανών στα υπουργεία θα εξοικονομηθεί 1% του ΑΕΠ ή 2,5 δις ευρώ, ενώ από τις συγχωνεύσεις και καταργήσεις 0,5% του ΑΕΠ ή 1,1 δις ευρώ.
2. Αλλαγή της αναλογίας προσλήψεων προς αποχωρήσεις στο δημόσιο σε 1 προς 10. Περιορισμός του αριθμού των συμβασιούχων 10% κατ’ έτος, δηλαδή 50% μεσοπρόθεσμα με τη μη ανανέωση των συμβάσεων και απολύσεις 155.000 δημοσίων υπαλλήλων το αργότερο μέχρι το 2015, ενώ σε φορείς που θα καταργηθούν θα εφαρμοστεί η εργασιακή εφεδρεία με αμοιβή το 60% του καθαρού μισθού.
3. Εξορθολογισμός δαπανών Υγείας με εξοικονόμηση 1,2 δις ευρώ ή 0,5% του ΑΕΠ και της ιατροφαρμακευτικής δαπάνης για εξοικονόμηση 1,5 δις ευρώ ή 0,7% του ΑΕΠ.
4. Αποκρατικοποιήσεις και μείωση της συμμετοχής του Δημοσίου σε 13 ΔΕΚΟ όπως στην ΔΕΗ από 51% στο 34%, στην ΔΕΠΑ στο 34%, στην ΕΥΔΑΠ στο 27%, στην ΕΥΑΘ στο 40%, στον ΟΤΕ στο 10%, στα ΕΛΤΑ στο 34%, στον ΟΠΑΠ στο 34%, στα ΕΛΠΕ στο 35%, στον ΟΛΠ 23%, στον ΟΛΘ στο 23%, στην ΑΤΕ στο 26%, στον ΟΔΙΕ και μετοχοποίηση των κρατικών λαχείων. Το σύνολο των 48 εταιρειών, και οργανισμών με μεγάλη συμμετοχή του δημοσίου προς πώληση έχουν απωλέσει μέσα σε ένα χρόνο το 54% της αξίας τους. Το πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων των 50 δις είναι ίσως η τελευταία ελπίδα μείωσης του επικίνδυνου δημόσιου χρέους κατά 22%.
5. Δημιουργία Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου με τη συμμετοχή εκπροσώπων της Ε.Ε. και του Εurogroup καθώς και ξένων συμβούλων-τεχνοκρατών για την πώληση, την αξιοποίηση και εκμετάλλευση της ακίνητης δημόσιας περιουσίας. Η ελληνική κυβέρνηση μετά από την πλήρη καταγραφή όλων των ακινήτων και δημόσιας γης που έχει στην κατοχή της η ΚΕΔ καθώς και η ΕΤΑ θα μεταβιβάσει την πλήρη νομική κυριότητα στο ανεξάρτητο «Ταμείο» και η μόνη επιλογή που διατηρεί είναι ο τρόπος και ο χρόνος των ιδιωτικοποιήσεων, χωρίς όμως κανένα δικαίωμα ανάκλησης της απόφασης.

Το νέο μεσοπρόθεσμο μνημόνιο λιτότητας εκτός από την αφαίμαξη των εισοδημάτων, όπου φυσικά εξακολουθούν να υπάρχουν κατά επιπλέον 15% και την υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων τουλάχιστον κατά 40%, επιδιώκει λανθασμένα, να συρρικνώσει το σπάταλο ελληνικό κράτος, να περιορίσει το υπέρβαρο δημόσιο αλλά με πολύ βαρύ αντίτιμο, όπως την εκχώρηση της οικονομικής διαχείρισης της χώρας μας και την πώληση άνευ όρων του εθνικού μας πλούτου.

Δεν υπάρχουν σχόλια: